Registreren
We sturen je per e-mail een wachtwoord toe. Soms komt deze e-mail in je spambox terecht.
Santa Sangre
4.0Totale score
Waardering gebruiker: (0 Stemmen)

Een kleine maar hoge, wit geverfde kamer met daarin een boomstronk en een hondenmand: dit is de naargeestige ruimte waarin Fenix (Axel/Adan Jodorowski) zijn dagen in alle eenzaamheid slijt. De jongeman is opgenomen in een inrichting, heeft alleen ?contact? met de behandelende artsen, spreekt verder met niemand en waant zich een vogel?

Ooit was Fenix een jonge veelbelovende goochelaar die samen met zijn ouders optrad in een circus. Zijn vader Orgo (Stockwell), een onvriendelijke, harde man is messenwerper, rokkenjager ?n drankorgel, moeder Concha (Guerra) heeft een gewaagde trapeze act en daarnaast genoeg vrije tijd om een obscure cultus te leiden. Op een dag wandelt de nieuwe circusattractie binnen, de Tattoo-vrouw, een echte bezienswaardigheid. Een stiekum onderonsje van Orgo en de Tattoo-vrouw loopt volledig uit de hand, en in de worsteling die ontstaat verliest Concha haar armen, pleegt Orgo zelfmoord en vertrekt de Tattoo-vrouw samen met Fenix? doofstomme vriendinnetje Alma (Dennison) met de noorderzon, om nooit meer terug te keren. Een serie klappen die de arme Fenix niet meer te boven komt?

?Santa Sangre? van de veelzijdige en multi-getalenteerde Jodorowski is maar moeilijk in een hokje te plaatsen: horror, psychologisch drama, karakterstudie of toch moord-mysterie? De regisseur jongleert soepeltjes met genres en conventies en laat pas tegen het einde enkele steekjes vallen. Ondanks de in eerste instantie enigszins verwarrende ongerichtheid is het wel meteen duidelijk dat twee zaken centraal staan in ?Santa Sangre? en wel de verwrongen belevingswereld van Fenix waarin het Freudiaanse Oedipus-complex een beslissende rol speelt, en Kunst. Jodorowski lijkt namelijk eerst en vooral kunstenaar en ?film? is voor hem zodoende hooguit ??n van de vele manieren om het overschot aan creatieve en artistieke energie te kanaliseren. Op zijn curriculum prijkt tot op heden slechts een handvol films, enkele zeer persoonlijk getint en vrijwel zonder uitzondering in de alternatieve, ?Filmhuis?-categorie.

Meteen na de eerste inleidende minuten, die zich afspelen in het kamertje van Fenix, blijkt Jodorowski een vaardig en getalenteerd visueel componist die, wanneer we terugkeren naar Fenix? jeugd, schijnbaar moeiteloos enkele prachtige plaatjes op het witte doek tovert. In een stijl die doet denken aan Argento wordt de kijker getrakteerd op uiterst kleurrijke beelden, in enkele gevallen vastgelegd met behulp van opvallend camerawerk, hevig contrasterend met de eerder getoonde witte steriliteit van Fenix? huidige, statische leefomgeving. De schijnbare vrolijkheid van de locatie, een circustent bruisend van activiteit en leven maakt het contrast extra schril. Schijn is overigens het sleutelwoord, want het leven van Fenix is allesbehalve een pretje. Vader vindt zijn zoon maar een huilebalk en hij deinst er niet voor terug dat hardhandig duidelijk te maken. Na een bizarre en traumatische gebeurtenis, net als bijna elk frame in deze film bol van symboliek, wordt Fenix vastgebonden en tatoe?ert vader Orgo met een van zijn werpmessen een vogel op de borst van zijn zoon; een volgens Orgo noodzakelijke initiatie, nu is Fenix eindelijk een man. Van zijn moeder, de obsessieve leidster van een zeer vreemde sekte, moet Fenix het ook niet hebben, zij is overmatig controlerend, manipulatief en geeft hem maar heel weinig ruimte. Een dramatisch uit de hand gelopen ruzie bezegelt uiteindelijk het lot van Fenix die, murw geslagen en volledig in zichzelf gekeerd, opgesloten raakt binnen zijn eigen gedachtenwereld en de muren van de inrichting.

Op een dag verandert zijn leven echter grondig en wordt de lange en moeizame weg richting de uiteindelijke, bevrijdende geestelijke zuivering ingezet: Fenix? armloze moeder wijst hem de weg en helpt hem ontsnappen uit de inrichting. Maar haar vroegere neiging tot overheersing is in al die tijd alleen maar gegroeid en zorgt snel voor een alles verstikkende deken over de wereld van Fenix. De verontrustende relatie tussen de twee verwordt tot een toestand van perverse, scheef gegroeide symbiose, waarbij moeder Concha eist dat Fenix zich volledig wegcijfert en zijn bestaan inricht in dienst van haar, functionerend als substituut voor de ontbrekende armen. Jodorowski?s zoon Axel, die verrassend competent de rol van de Fenix voor zijn rekening neemt, is net als zijn vader thuis in de wereld van de mime en dat blijkt uit enkele absoluut verbazingwekkende sc?nes met Blanca Guerra (moeder Concha), waarin hij volledig geloofwaardig en met naadloze souplesse de rol van haar armen heeft overgenomen?

De wereld van de volwassen Fenix is overigens beduidend minder kleurrijk en zelfs wat grijs en grauw maar bevat eveneens enkele visuele hoogstandjes. Met name een van de moorden, onder begeleiding van opzwepende Latijns-Amerikaanse klanken, voorafgegaan door een stalk die de kijker meeneemt door een labyrint van smerige, nauwe steegjes en die uiteindelijk leidt tot een ballet van bruut, bloederig geweld, is ongetwijfeld ge?nspireerd door het werk van Argento: zeer stijlvol en esthetisch verantwoord maar ook hard en confronterend.

Behalve vanwege de schitterende plaatjes valt ?Santa Sangre? op door de alom aanwezige symboliek, soms subtiel maar vaker iets te voor de hand liggend en te fors aangezet. Zo bevat het optreden van de jonge Fenix een veelzeggende goocheltruc: zijn vriendinnetje Alma verdwijnt in een magische kist en na enkele simpele handgebaren is zij veranderd in?moeder Concha. Werkelijk ?lles dat in beeld verschijnt, hoe klein en schijnbaar onbeduidend ook, heeft een dubbele betekenis en is significant zo lijkt het en dat kan op den duur wat geforceerd en bedacht aandoen. Daarnaast overspeelt Jodorowski zijn hand in enkele dialogen tussen Fenix en Concha, die juist te w?inig verhullend zijn. Hooguit minuscule minpuntjes die niets afdoen aan de onmiskenbare maar waarschijnlijk niet door iedereen gewaardeerde kwaliteiten van ?Santa Sangre?. Een visueel spectaculair kijkje in de troebele wereld van Fenix die, getraumatiseerd en met de last van zijn veel te strikte opvoeding op de schouders, op zoek gaat naar verlossing en bevrijding. De catharsis is onvermijdelijk maar ook tragisch, symbolisch verbeeld door het loskomen van de getatoe?erde vogel op zijn borst en leidend tot Fenix? ontroerende wederopstanding als -geestelijk? vrij mens. Een absolute aanrader voor hen die ver van mainstream verwijderde cinema niet schuwen.

Over de auteur

avatar

22 reacties

  1. avatar
    BvZ

    Het is h??l moeilijk de film te beschrijven zonder iets weg te geven..Ik heb mijn best gedaan en de ontsnapping is weliswaar niet al te vroeg in de film (vanwege de langdurige flashback die eraan voorafgaat) maar volgens mij verraad ik zo niks essentieels..

  2. avatar
    reverend

    ja, ik kan het me voorstellen dat het moeilijk is om van zo’n ongewone film een beeld te geven zonder voorbeelden te geven (je bent er volgens mij goed in geslaagd de sfeer van de film over te brengen – ik ben al erg benieuwd naar de film) maar misschien is het wat teveel info om na het lezen van je review te weten dat: te weten dat Fenix in een inrichting zit, terugdenkt aan zijn jeugd, een moeder had wiens armen er zijn afgehakt door zijn vader, die Fenix een vogel op de borst kerfde om hem ‘man ‘ te maken, dat Fenix door dit alles helemaal de weg is kwijtgeraakt, dat Fenix bevrijdt uit de inrichting wordt door zijn moeder die vervolgens veel teveel beslag op hem legt en dat Fenix tenslotte een vrij man wordt waarna de gekerfde vogel zich losmaakt van zijn borst. Sorry, op het gevaar af als de eeuwige zeikerd over te komen…dit is niet alleen sfeerbeschrijving en een paar voorbeelden…dit is niet eens een recensie meer een kort werkstuk dat compleet wil zijn en daarin teveel weggeeft voor hen die de film nog niet gezien hebben

  3. avatar
    BvZ

    Niks gezeik:) Alle kritiek is welkom! In mijn review maak ik ook gebruik van symboliek. Neem het allemaal niet letterlijk en bedenk dat de weg naar het slotakkoord belangrijker is dan het einde zelf.

  4. avatar
    lammie

    Nee,ik ben helemaal niet bekend met zijn werk,weet alleen dat hij volgens mij begon als striptekenaar.Jij hebt die boxset,wat voor soort films zijn het dan?Trouwens nog bedankt for your advice!

  5. avatar
    Bas

    Ik ken van hem drie films. Fando Y Lis is een soort van surrealistische reis met allerlei bizarre gebeurtenissen. El Topo is een krankzinnige western die ineens overslaat in een drama over een grot met mismaakte personen. The Holy Mountain gaat over een aantal mensen die een heilige berg willen beklimmen. Allemaal geen horror dus. Wel erg bizarre, surrealistische en geweldige films! Absolute aanraders, en de DVD’s zien er prima uit.

  6. avatar
    lammie

    Klinkt rete interessant bas…je hebt me nieuwsgierig gemaakt.Houd ook wel van dat surrealistische gedoe….dus wie weet ga ik eens op zoek naar de films.En tsjaaa,30 euro is zeker niet een koopje.

Laat een antwoord achter